به جای داشتن یک برنامه ذهنی، مُشتی خیال و آرزوی مــبهم، بهتر است که برای پیشرفت و ترقی شخصی، روی اهداف مشخص متمرکز شوید. مشخص کردن اهداف باعث می شود که بتوانید انتخاب های بهتری داشته و به اهداف کـوتاه و بـلند مـدت خـود بـرسـیـد و دستـاوردهای خـود را بسنجید. بدون داشتن هدف و برنامه؛ مسیر مشخصی هم برای حرکت نخواهید داشت و دچار سردرگمی و پریشانی میشوید.
هدفها سوخت و انرژی آتشدان موفقیت شما هستند . پس هر روز به اهدافتان فکر کرده و آنها را مرور کنید.
یک روش عالی برای رسیدن به موفقیت این است که اهداف خود را بر روی کاغذ بیاورید. مشخص نمودن هدف قدم اول است و نوشتن آن بر روی کاغذ قدم بعدی و هر دو لازم و ضروری. اما اکثر افراد به هر دلیلی زمانی برای استفاده از این روش صرف نمی کنند؛ به طوری که تنها 3 درصد از مردم هدفهای مشخص داشته و آنها را بر روی کاغذ می آورند.
در اینجا چـند راه مشخص کردن اهداف را برایتان بازگو نموده و به شـما بـرای رسیدن به این اهداف راهنمایی هایی ارائه می دهیم.
مشخص کردن فضاهای پیشرفت :
مهمترین قدم در پیشرفت و ترقی شخصی، مشخص کردن رابطه بین جنبه های مختلف زندگی و جدا کردن جنبه هایی است که نیاز به تغییر و بهبودی دارند. برای این کار نقشه ای در ذهنتان طراحی کنید که توانایی ها و ضعف ها، ارزش ها و آرزوهای شما با توجه به زندگی شخصی، کاری و اجتماعیتان در آن لیست شود. نقاط ضعف خود را تشخیص داده، بهبود بخشید و از نقاط قوت خود نیز در راستای رسیدن به اهداف و جبران نقاط ضعف خود نهایت استفاده را ببرید.
انتخاب هدف ها
در انتخاب هدفهایتان باید دقیق و حساب شده عمل کنید. به یاد داشته باشید که این مرحله به دلیل نقش پر رنگ و مهم هدف در موفقیت؛ از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. اهداف باید به طور واقعی انتخاب شوند تا بتوانند به شما انرژی بدهند و در رساندن شما به مقصد ایفای نقش کنند. یک نکته ساده اما قابل توجه در انتخاب هدف اینست که نباید اهدافی را که انتخاب می کنید مانع یکدیگر بوده و با هم در تداخل باشند. به عبارتی دیگر نباید رسیدن به یک هدف، شما را از هدف دیگری دور سازد و یا لازمۀ رسیدن به یک هدف؛ چشم پوشی از هدف یا اهداف دیگری باشد. البته ممکن است که در راه رسیدن به هدفی لازم باشد از برخی مسائل و لذتهای کوتاه و زود گذر گذشت یا آنها را به تعویق انداخت تا در آینده به نتایج ارزشمندی دست یافت که از آنها به عنوان پرداخت هزینه نام برده میشود .
برای روشن تر شدن مطلب به این مثال توجه کنید:
ممکن است یکی از اهداف شما در زندگی این باشد که برای همسرتان یک اتومبیل زیبا بخرید و از طرفی هدف دیگری که برای خود انتخاب کرده اید؛ برنامه های تفریحی شبانه شما از جمله صرف شام در رستوران به همراه دوستانتان و یا حتی همسرتان و ... باشد. اما واضح است که با این عادت نمی توانید هیچ پولی پس انداز کنید، چون همۀ پول خود را به خاطر برنامۀ هر شبتان خرج کرده، از دست می دهید و نمی توانید هدف بعدی خود را که خرید اتومبیل است تیک بزنید. یعنی در واقع با هدف اول، هدف دوم خود را به دلیل ضعف مالی از دست خواهید داد.
البته ناگفته نماند که بعضی از این تداخل ها ممکن است با اولویت بندی صحیح به طور کامل برطرف شوند که نیاز به یک برنامه ریزی صحیح و با تفکر دارد.
رسیدن به هدف ها
در این قسمت به مواردی که مرتبط با پیشرفت و ترقی شخصیتان می باشد و گام هایی که برای رسیدن به اهداف شخصی، کاری و اجتماعیتان باید بردارید اشاره می کنیم.
1. هدف: داشتن صبر بیشتر
شخصی: آزار و اذیت هایی که باعث می شود صبر خود را از دست بدهید را لیست کرده و سعی کنید راه حل هایی برای آن خلق کنید. اگر ترافیک حرصتان را در می آورد، زودتر از خانه خارج شوید، مسیر دیگری را انتخاب کنید، از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده کنید، موزیك گوش دهید و....
حرفه ای: برایتان عذاب آور است وقتی همکارانتان مدت زیادی وقت در جلسات صرف می کنند و یا با حرف زدن کار شما را مختل کرده و تمرکزتان را می گیرند؟ از آنها دستور جلسه بخواهید و ببینید آیا حضور شما در کل جلسه لازم است یا خیر. اگر حرف زدن همکارانتان تمرکزتان را برهم می زند، در اتاقتان را ببندید و یا محیط آرام تری را برای خود انتخاب نمایید.
2. هدف: به دست آوردن کنترل احساسات
شخصی: هر چیزی که مخالف هدف کنترل احساساتتان باشد را به دقت بررسی کنید و ببینید چه چیزهایی باعث خارج شدن شما از حالت عادی می شود. یا از آنها دوری کنید یا در صورت لزوم آنها را اصلاح کنید و حتی اگر نیاز بود؛ در خودتان تغییراتی ایجاد نمایید.
حرفه ای: اگر چیزی یا حرفی در یک جلسه اذیتتان کرد و احساس کردید که کنترل خود را از دست خواهید داد، قبل از اینکه عملی انجام دهید که بعدها پشیمان شوید، عذر خواهی کرده و جلسه را ترک کنید و کمی قدم بزنید.
3. هدف: بالا بردن تعادل و ثبات
شخصی: کاری کنید تا از شر عادت های مضر و مخربی مثل سیگار کشیدن و پرخوری راحت شوید. وقت کافی برای کارهای بزرگ، تغییرات مکانی و ارتباطی و کاری بنا بر اهدافتان صرف کنید. اگر وقت کافی برای این کار ندارید، آن را ایجاد کنید.
حرفه ای: تعادل و ثبات خود را در مسائل مختلف مثلاً با کم کردن هزینه های بیهوده، کم کردن روابط غیر کاری و غیر مؤثر در کارتان بالاتر ببرید. توانایی هایتان را بشناسید، مهارت هایتان را با تمرین و ممارست بیشتر بالا ببرید و دستاوردهای خود را به دقت بررسی کنید.
4. هدف: اضافه کردن لذت و خوشی جزء برنامه ی روزانه
شخصی: به جای اینکه به طور یکنواخت هر روز روی مبل جلوی تلویزیون لم بدهید، برای تعطیلات آخر هفتۀ خود برنامه ریزی کنید، به پارک یا سینما بروید، به جای خرید مدام از نزدیک ترین فروشگاه محل سکونتتان از محله های زیبا و دیگر شهر خرید کنید و به طور خلاصه ایجاد تنوع کنید. کمی سرگرمی و چیزهای تازه به زندگی اجتماعیتان اضافه کنید. شب های جمعه را به رستوران های مختلف بروید. آخر هفته ها را با همسرتان بگذرانید. بعد از ظهرها با دوستانتان فعالیت های جدید را شروع کنید. اما وقتی انتخاب هایتان را انجام می دهید، همیشه هدف هایتان را مد نظر قرار دهید.
حرفه ای: گه گاه مسیر خانه تا اداره را پیاده طی کنید و یا اگر مسیرش طولانی است، ماشینتان را دورتر از محل کار پارک کرده و بقیه ی مسیر را پیاده بروید. این کار هم ورزش است و هم از هوای تازه لذت خواهید برد. یا می توانید برای حرفۀ خود یک برنامه ریزی درست داشته باشید تا بتوانید وقت خالی جهت تفریح و استراحت ایجاد کنید تا بتوانید مدام سطح انرژی خود را حفظ کرده و افزایش دهید. زیرا کار کردن در هنگام خستگی سرعت انجام و اتمام کار را کاهش می دهد، راندمان کار پایین می آید و حتی ممکن است به دوباره کاری منجر شود. پس در اوقات فراغتتان کارهایی انجام دهید که دوست دارید، تا با انرژی به دست آمده بعد از یک استراحت خوب و کافی کارهای خود را بهتر و سریع تر از زمانی که می خواستید بدون استراحت کافی به کار بپردازید، انجام دهید.
اهدافتان را همیشه مد نظر قرار دهید
"یک هدف بدون برنامه، فقط یک آرزو است."
آنتوان دو سنت اگزوپری
پیشرفت خود را بررسی کنید. هر سه ماه یکبار میزان پیشبرد اهدافتان را ملاحظه کنید و ببینید تا چه اندازه جلو رفته اید. برای گرفتن هر تصمیمی در زندگیتان، همیشه اهدافتان را مد نظر قرار دهید تا نتایج فوق العاده آن را مشاهده کنید.
قسمت دوم: تعیین هدف و ویژگیهای آن
ما برای آنکه به هدفی برسیم باید ابتدا شناخت کاملی از هدف خود داشته باشیم.
در این قسمت می خواهیم به بررسی جوانب دیگری از اهداف، معرفی ویژگیهای آن و چگونگی تعیین آن بپردازیم.
در یک مکان آرام که احساس راحتی می کنید، بنشینید و دست کم نیم ساعت وقت بگذارید تا دریابید که به واقع می خواهید چگونه باشید و به چه چیزهایی برسید. این زمان شاید ارزشمندترین نیم ساعت زندگی شما باشد ( البته اگر لازم است بیشتر وقت بگذارید ). اجازه بدهید نیروی تخیلتان آزادانه پرواز کند. به هیچ وجه، به آن، دهانه و افسار نزنید! اگر بدانید شما در زندگی، هرگز با شکست مواجه نخواهید شد، در این صورت چه کارهایی را می خواهید در زندگی انجام دهید و به چه چیزهایی برسید؟ چیزهایی که سالهای به آن فکر می کردید، قسمتی از فهرست رویاهای شما را تشکیل خواهند داد. علاوه بر آن، می توانید مواردی را که تا کنون شهامت فکر کردن به آنها را نداشته اید، در این لیست بگنجانید. این تصمیم گیری بسیار لازم است تا بدانید چه می خواهید، چرا که همین کار تعیین می کند در آینده برای چه می کوشید و چه چیزهایی بدست می آورید.
پیش از آنکه رویدادی در جهان رخ دهد و کاری در جهان واقع شود، باید ابتدا این کار در اندیشه شما انجام شده و به وقوع پیوسته باشد و خود را شایسته و لایق آنها بدانید.
پس مهار ذهنی خویش را رها کرده و هیچ حد و مرزی قائل نشوید.
اولویت بندی : پس از آنکه اهداف خود را بر روی کاغذ نوشتید، باید آنها را بر طبق ضرورت، علاقه و تناسب زمانی و نیز انگیزه ای که برای شما به دنبال خواهد داشت، اولویت بندی کنید.
به رویاهایتان فکر کنید. در رویاپردازی سخاوتمند و بلندنظر باشید و تمامی رویاهای خود را بر روی کاغذ بیاورید. فعلا به این موضوع فکر نکنید که چگونه می توانید به رویاهای خود عینیت ببخشید، فقط و فقط بنویسید. هیچ حد و مرزی وجود ندارد. خود را غرق در اهدافتان کنید.
تایم باند کردن : پس از آنکه اهداف خود را بر طبق اولویت نوشتید، ابتدا باید برای آنها زمان تعریف کرده و یا به اصطلاح آنها را تایم باند کنید. این عمل برای شما یک تعهد کاری به وجود می آورد، یک اضطرار موثر که در شما ایجاد انگیزه می نماید تا در تاریخ مقرر به آنها برسید. اگر اهداف زمان بندی نشوند، به راحتی انجام کارها و وظایف به تاخیر انداخته می شود و دیگر هیچ ضرورت و اضطراری وجود نداشته و از آن گذشته در نظم و برنامه کاری شما خلل به وجود می آید.
اهدافی را برگزینید که بیشترین اهمیت را برای شما دارند. اهدافی که محرک و مشوق شما هستند و دست یابی به آنها بیشترین شادی و نشاط را در شما موجب می شود. این چهار هدف را بر روی یک کاغذ دیگر یادداشت کنید و بنویسید که چرا مصمم هستید تحت هر شرایطی به این اهداف برسید؟ این که تکلیف شما با این «چرا» مشخص شود بسیار مهم تر از این است که شما بدانید چکونه می توانید به این اهداف برسید. وقتی بدانید چرا می خواهید به هدفی برسید، پیدا کردن راهی برای رسیدن به آن هدف، خود به خود تضمین می شود.
در تعیین اهداف، تنها به خود فکر نکنید، به دیگران هم بیاندیشید. به کسانی که در زندگی شما وجود دارند. به این فکر کنید که اگر شما به اهداف خود جامه عمل بپوشانید، دیگران از این کار چه سودی می برند؟ در دنیا، تقریبا به هر چیزی که بخواهید می توانید برسید. تنها باید دلایل منطقی برای رسیدن به آنها داشته باشید.
در پایان برای خود توصیف کنید برای رسیدن به اهدافتان باید چگونه انسانی باشید. این که چقدر در راه رسیدن به هدف باید استواری و قاطعیت داشته باشید و چه مقدماتی برای رسیدن به آنها مهیا سازید و به طور کلی رد حوزه فعالیت خود چگونه کار کنید. خوش بین باشید، اما موانع را شناسایی و برطرف کنید.
ورزش های فکری را در برنامه خود بگنجانید : به طور منظم، تمرین فکری داشته باشید، تا با این کار مغزتان این فرمان را دریافت کند که شما تحت هر شرایطی می خواهید به هدف خود برسید. یکی از اهداف خود را به عنوان "ویژن" انتخاب کنید: برای خود یک کلیپ ۳۰ ثانیه ای بسازید و تصور کنید در شرایطی قرار گرفته اید که از هدفی که به آن رسیده اید در حال لذت بردنید و خود را در آن ببینید. در این مورد، دقیق باشید. هر قدر بیشتر به جزئیات فکر کنید، به همان میزان بیشتر در موقعیتی قرار می گیرید که بتوانید به نتایج ملموس، واقعی و عینی دست پیدا کنید.
روزانه دو بار و هر بار چند دقیقه، آرام بنشینید و به هدف خود فکر کنید. تصور کنید به هدفتان نایل شده اید، بنابراین خود را سرزنده و شاداب احساس می کنید. شادی، غرور، افتخار و هیجان را با تمام وجود احساس خواهید کرد. تمامی جزئیات را برای خود مجسم کنید، چیزهایی را به خاطر آورید که پس از موفقیت می بینید، می شنوید و احساس می کنید.
در این لحظه، احساسی عالی دارید. این طور نیست؟
این یکی از مهمترین مواردی است که در شما ایجاد انگیزه و انرژی خواهد کرد. پس سعی کنید آن را به بهترین شکل و خیلی زیبا تصویر کنید.
روی اهداف خود تمرکز داشته باشید : در اینجا برایتان مثالی ساده می آورم تا متوجه اهمیت تمرکز و نقش آن در رسیدن به اهداف بشوید.
تا کنون مسابقات تیراندازی را مشاهده کرده اید؟ نوع آن فرق نمی کند، با تیر و کمان، اسلحه،.... در هر کدام از انواع آن تیرانداز ابزاری دارد برای تیراندازی و در مقابل او یک سیبل با فاصله ای معین وجود دارد که باید تیر خود را در مرکز آن بنشاند. اما قبل از رها کردن تیر چند لحظه و گاهی چند دقیقه به سیبل خیره می شود و روی آن تمرکز می کند. آیا تا کنون تیراندازی را دیده اید که به هنگام رها کردن تیر در حال نگاه کردن به پشت سر خود، آسمان، صحبت کردن با همسر خود با موبایل! و ... باشد و تیر را به هدف بزند؟!!!
قطعا تمرکز نقش بسیار مهمی در رسیدن به هدف دارد. از چیزهایی که تمرکز شما را ـ چه ذهنی و چه جسمی ـ در نگاه به اهدافتان و رسیدن به آنها می گیرد، جدا دوری کنید. شما باید دائما نگاهتان به جلو و سیبل مقابلتان باشد.
